Enkele weken terug besliste de Nationale Veiligheidsraad om in de strijd tegen de coronapandemie het land in lockdown te zetten. Een noodzakelijke beslissing om Covid-19 in te dammen. Deze beslissing zorgde er natuurlijk ook voor dat de private en sociale huurmarkt even on hold moest. “Een beslissing waarvoor we de nodige maatregelen namen die beide huurmarkten strikt naleefden”, aldus Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele.
De Nationale Veiligheidsraad kondigde op vrijdag 24 april 2020 de gefaseerde exitstrategie aan. Voor de huurmarkt is het nog even koffiedik kijken. Minister Diependaele heeft wel al beslist om samen met Verenigde Eigenaars, CIB, Huurdersplatform en FedNot proactief een draaiboek op te maken om de heropstart van de private en sociale huurmarkt zo vlot mogelijk te laten verlopen. “Ik wil de huurmarkt zo goed mogelijk voorbereiden”, laat minister Diependaele weten. “Naast de gebruikelijke voorzorgsmaatregelen zoals mondmaskers en social distance, zijn er nog heel wat praktische aspecten waarmee we rekening moeten houden.”
Voor aanvang van de huur
Naar aanleiding van de afbouw van de beperkende coronamaatregelen kan de verhuurmarkt de verschillende stappen in het verhuurproces opnieuw opstarten. Gedurende een overgangsfase zal de markt nog strenge beschermings- en voorzorgsmaatregelen moeten respecteren.
“In de kantoren van professionele verhuurders, vastgoedmakelaars en sociale verhuurders voozien we bijkomende maatregelen”, licht minister Diependaele toe. “Zo kunnen de kantoren enkel op afspraak werken, mag er maximaal 1 bezoeker per 10m2 aanwezig zijn, moet er ontsmettingsgel aanwezig zijn, een plexischerm moet nauwer contact dan 1,5m veilig maken, de ondertekening van huurcontracten gebeurt het liefst digitaal en sleutels worden ontsmet vooraleer ze worden overhandigd.”
Ook voor de plaatsbezoeken voorziet het draaiboek enkele richtlijnen: De ruimten worden voldoende verlucht voor en tijdens het plaatsbezoek, het plaatsbezoek wordt beperkt tot maximaal 2 personen en eventueel de vastgoedmakelaar en het dragen van een mondmasker is verplicht.
Verhuizen kan, maar daar heeft minister Diependaele nog enkele vragen voor de Nationale Veiligheidsraad. Mag een vriend helpen verhuizen en verhuisfirma’s actief zijn? “Ik hoop dat de Nationale Veiligheidsraad hier snel duidelijkheid schept”, aldus minister Diependaele.
Tijdens de huur
Zodra de federale maatregelen versoepeld worden, zullen bepaalde vakmensen opnieuw kunnen opstarten, maar zullen ook hun leveranciers terug moeten opstarten. De klemtoon zal dus op dringende herstellingen liggen.
Na de coronacrisis kunnen bepaalde tijdelijk werklozen door economische malaise definitief werkloos worden. Ook dit zet druk op de betaalbaarheid van de huur. “Het is daarom belangrijk dat huurders en verhuurders zich flexibel blijven opstellen en constructief naar oplossingen zoeken. Huurders die blijvend met een verlaging van hun inkomsten geconfronteerd worden, kunnen steeds het OCMW van hun gemeente contacteren. Desgevallend kan via het OCMW het Fonds ter Bestrijding van de Uithuiszettingen ingezet worden”, laat minister Diependaele weten.
Wat het gebruik van de liften betreft, raadt het draaiboek de trap aan. “Bij een zeer smalle trap, kan gewerkt worden met voorrangsregels om te bepalen wie eerst naar boven of beneden mag komen. De lift mag niet worden gebruikt door meerdere mede-eigenaars tegelijk. Alleen personen die deel uitmaken van hetzelfde gezin, nemen samen de lift. Raak de bedieningsknoppen aan met handschoenen of met andere bescherming”, licht minister Diependaele toe.
Sociale huur
Sociale verhuurders kunnen opnieuw woningen toewijzen aan kandidaat-huurders op de wachtlijst. Indien de kandidaat-huurder de aangeboden of een vergelijkbare woning niet kan bezichtigen omwille van een reden die in rechtsreeks verband staat met de coronacrisis (bv. ziek geweest en nog in verplichte quarantaine of besmettingsangst), wordt de weigering om het aanbod te aanvaarden niet beschouwd als een ongegronde weigering.
Studenten
Zodra er opnieuw meer verplaatsingen toegestaan zijn, kunnen studenten opnieuw naar hun studentenverblijf gaan. Bij buitenlandse studenten zal een specifieke problematiek ontstaan: buitenlandse studenten zijn vaak naar hun thuisland teruggekeerd omwille van de coronacrisis. In bepaalde gevallen zullen zij op het einde van de huurovereenkomst (bv. juni 2020) niet kunnen terugkeren naar Vlaanderen en daardoor niet aan hun teruggaveverplichting kunnen voldoen.
“Voor de verhuurder is het wel belangrijk dat het studentenverblijf ontruimd is op het ogenblik dat het nieuwe academiejaar start. Omwille van de uitzonderlijke omstandigheden krijgen verhuurders daarom de mogelijkheid om het studentenverblijf zelf te ontruimen indien de student op het einde van de huurovereenkomst het goed niet teruggeeft. Het draaiboek voorziet wel enkele voorwaarden om misbruik tegen te gaan”, licht minister Diependaele toe.
Vorige maatregelen
Uithuiszettingen in huurzaken blijven opgeschort tot en met 17 juli 2020. Voorlopig wordt deze niet verlengd, maar we gaan wel in overleg met de betrokkenen of we deze maatregel gefaseerd kunnen loslaten. Ook water, gas en elektriciteit kunnen tot dan niet afgesloten worden.
Vragen voor de Veiligheidsraad
Minister Matthias Diependaele heeft ook nog enkele vragen voor de Nationale Veiligheidsraad:
- Kunnen vanuit de Nationale Veiligheidsraad gelijkaardige maatregelen en instructies uitgevaardigd worden voor de (private) koopmarkt?
- Kunnen verhuizingen mits de algemene voorzorgsmaatregelen gerespecteerd worden? Mogen verhuisfirma’s actief zijn? Mogen vrienden helpen?
- Zijn er bepaalde attesten nodig voor de verplaatsingen?
- Er zijn duidelijke richtlijnen nodig welke werken aan bewoonde woningen toegelaten zijn en vanaf wanneer.
- Kunnen complexen voor studentenhuisvesting opnieuw gebruikt worden?
