Nieuwe oproepen erfgoedpremie gelanceerd

Dit jaar zijn er 5 thema’s voor een totaalbedrag van 30 miljoen euro:

• Kleine totaalprojecten: dakrestauraties en stabiliteitswerken: 4 miljoen euro
• Kleine totaalprojecten: kastelen en woonhuizen: 4 miljoen euro
• Impulsdossiers met focus op economische invulling erfgoed: 10 miljoen euro
• Herbestemming, structurele nevenbestemming en meervoudig gebruik parochiekerken: 10 miljoen euro
• Hoogdringende dossiers: 2 miljoen euro

Bij de oproepen voor kleine totaalprojecten staan duurzame onroerenderfgoedzorg en vakmanschap centraal. Dit jaar investeren we in twee soorten kleine totaalprojecten:

• dakrestauraties en stabiliteitswerken die volwaardige deelfasen in een groter restauratietraject vormen
• restauraties van kastelen en woonhuizen, ongeacht wat de bestemming van die gebouwen is. Voor dit  type erfgoed is vaak vakmanschap in een specifieke restauratieniche nodig

De thema-oproep ‘impulsdossiers met focus op economische invulling van erfgoed’ richt zich tot investeringsprojecten in erfgoedsites die een nieuwe economische invulling krijgen of een bestaande opwaarderen,  met respect voor de erfgoedwaarden van de locatie. Die economische activiteit moet duurzaam zijn en een maatschappelijke meerwaarde bieden. Investeren in erfgoed heeft zo een belangrijk hefboomeffect voor de maatschappij, de economie en voor onze ondernemers.

De thema-oproep ‘herbestemming, structurele nevenbestemming en meervoudig gebruik van kerken’ richt zich op parochiekerken die niet of maximaal 5 jaar geleden onttrokken zijn aan de eredienst. Het moet gaan om restauratie- of instandhoudingswerken die ofwel een volledige herbestemming van de kerk beogen, ofwel een structurele nevenbestemming mogelijk maken die volledig apart van de eredienst kan plaatsvinden, ofwel door minimale ingrepen meervoudig gebruik mogelijk maken. Die laatste categorie laat meervoudig gebruik toe zonder de kerk te onttrekken aan de eredienst.    

Bij de vijfde thema-oproep ‘hoogdringende dossiers’  ligt de focus uiteraard op werken die heel dringend zijn om te voorkomen dat erfgoedwaarde verloren gaat. Het gaat vooral om stabiliteitsproblemen of gebreken die de openbare veiligheid in gevaar brengen.

Nieuwe financiering onroerenderfgoedzorg

In 2020 werd het erfgoedpremiestelsel drastisch hervormd en is een nieuw systeem met thematische oproepen in het leven geroepen. In 2021 maakte de Vlaamse Regering hiervoor een kalender op en werden de eerste oproepen gelanceerd. Dat bleek een groot succes. 18 dossiers uit de preselectie van de relance-oproepen werden uitgewerkt tot een definitief premiedossier. Door de versnelde procedure kunnen de werken nog in 2023 van start gaan. 29 dossiers uit de preselectie van de reguliere oproepen konden vertaald worden in een definitief premiedossier.

Meer informatie over de procedure

De oproepenprocedure is transparant en geeft snel duidelijkheid over het bedrag van de premie en de timing voor uitvoering van de werken. Een oproep bestaat uit twee rondes: een preselectieronde, waarbij een jury het conceptdossier in een vroeg stadium beoordeelt, en een definitieve indieningsronde, waarbij de geselecteerde kandidaten het eigenlijke premiedossier kunnen indienen. Na deze indiendatum behandelt het agentschap Onroerend Erfgoed deze dossiers binnen de vier maanden, waarna dadelijk de vastlegging van de premie volgt.

De eerste stap is het indienen van een preselectiedossier met o.a. een conceptnota en globale kostenraming. Dossiers kunnen ingediend worden tot uiterlijk 1 februari 2023.